- Tư vấn sản phẩm: 1900 2163
Khi bị cảm lạnh với các triệu chứng khó chịu như sốt, nhức đầu, sổ mũi, nghẹt mũi, ho, câu hỏi "cảm lạnh uống thuốc gì" hay "bị cảm uống thuốc gì" luôn được nhiều người quan tâm. Bài viết này sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về các loại thuốc cảm cúm thông thường không kê đơn (OTC), cách sử dụng an toàn theo từng triệu chứng, và những lưu ý quan trọng từ góc nhìn dược sĩ.
Cảm lạnh là bệnh nhiễm virus đường hô hấp trên phổ biến nhất, do hơn 200 loại virus gây ra (chủ yếu là rhinovirus). Triệu chứng điển hình bao gồm sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, ho, đau họng, nhức đầu nhẹ, đôi khi sốt thấp (thường ở trẻ em).
Điều quan trọng nhất cần nhớ: Cảm lạnh do virus gây ra, vì vậy kháng sinh hoàn toàn KHÔNG có tác dụng. Uống thuốc cảm có cần kháng sinh không? Câu trả lời là KHÔNG, trừ khi có biến chứng nhiễm khuẩn (rất hiếm) và được bác sĩ chỉ định.
Nguyên tắc điều trị cảm lạnh là điều trị triệu chứng (làm giảm sốt, sổ mũi, ho...) và để cơ thể tự phục hồi trong 7-10 ngày. Không có "thuốc chữa khỏi" cảm lạnh – tất cả các thuốc OTC chỉ giúp làm dịu triệu chứng, không rút ngắn thời gian bệnh (trừ vitamin C có thể giảm 8-14% thời gian bệnh).
Phân biệt cảm lạnh và cảm cúm:
Cảm lạnh (common cold): Khởi phát từ từ, triệu chứng nhẹ, chủ yếu ở mũi họng (sổ mũi, hắt hơi, đau họng nhẹ), ít sốt ở người lớn.
Cảm cúm (influenza): Khởi phát đột ngột, sốt cao (38,5-40°C), đau mỏi cơ bắp dữ dội, mệt lả người, ho khan, nhức đầu nặng; nguy hiểm hơn, có thể gây biến chứng phổi.
Thuốc giảm đau hạ sốt
Thuốc cảm lạnh hiệu quả đầu tiên là nhóm giảm đau hạ sốt:
Paracetamol (Acetaminophen):
Cơ chế: Ức chế tín hiệu đau và sốt ở não.
Liều người lớn: 500-1000mg/lần, mỗi 4-6 giờ, tối đa 4000mg/ngày.
Ưu điểm: An toàn cho dạ dày, có thể dùng khi đói, phù hợp mọi lứa tuổi (trẻ em, bà bầu).
Lưu ý: Nguy cơ tổn thương gan nếu quá liều (>4g/ngày) hoặc uống rượu.
Ibuprofen:
Cơ chế: Thuốc kháng viêm NSAID, ức chế viêm tại chỗ, giảm đau và sốt.
Liều người lớn: 200-400mg/lần, mỗi 4-6 giờ, tối đa 1200mg/ngày (OTC).
Ưu điểm: Giảm viêm tốt hơn paracetamol.
Lưu ý: Nên uống sau ăn, không dùng cho người loét dạ dày, suy thận.
Aspirin:
Chống chỉ định tuyệt đối cho trẻ em 18 tuổi vì nguy cơ hội chứng Reye (bệnh não gan cấp nguy hiểm).
Cảm lạnh sổ mũi uống thuốc gì? Nhóm thuốc decongestant (co mạch mũi) là lựa chọn:
Dạng xịt mũi:
Xylometazoline, Oxymetazoline: Tác dụng nhanh (5-10 phút), kéo dài 8-12 giờ.
Lưu ý: Chỉ dùng tối đa 3-5 ngày; dùng lâu hơn gây nghẹt mũi dội ngược (rebound congestion) nghiêm trọng.
Dạng uống:
Phenylephrine, Pseudoephedrine: Giảm nghẹt mũi từ bên trong, tác dụng 4-6 giờ.
Lưu ý: Có thể gây tăng huyết áp, tim đập nhanh, mất ngủ; thận trọng ở người tăng huyết áp, bệnh tim.
Thuốc trị cảm lạnh nhóm antihistamine giúp giảm hắt hơi, ngứa mũi, chảy nước mũi:
Thế hệ 1 (gây buồn ngủ):
Chlorpheniramine maleate: 4mg x 3-4 lần/ngày; rất hiệu quả nhưng gây buồn ngủ nặng, khô miệng.
Cách dùng: Nên uống buổi tối trước ngủ; KHÔNG lái xe hoặc vận hành máy móc.
Thế hệ 2 (ít buồn ngủ):
Loratadine, Cetirizine: 10mg x 1 lần/ngày; ít buồn ngủ hơn, phù hợp ban ngày.
Lưu ý: Hiệu quả giảm triệu chứng mũi chỉ vừa phải với cảm lạnh, tốt hơn cho dị ứng.
Cảm lạnh đau họng ho uống thuốc gì? Tùy loại ho:
Ho khan (không đờm):
Dextromethorphan: 10-20mg x 3-4 lần/ngày; ức chế trung tâm ho ở não.
Lưu ý: Không dùng cho trẻ 6 tuổi; có thể gây buồn ngủ, chóng mặt.
Ho có đờm:
Guaifenesin (expectorant): 200-400mg x 3-4 lần/ngày; làm loãng đờm, dễ ho ra.
Bromhexin, Ambroxol, Acetylcysteine, Carbocisteine: Nhóm thuốc long đờm phổ biến tại Việt Nam, giúp hòa tan đờm, tăng tiết dịch phế quản.
Nguy cơ quá liều paracetamol là vấn đề thường gặp nhất:
Nhiều thuốc cảm tổng hợp (combo) đã chứa paracetamol (ví dụ: Paracetamol + Pseudoephedrine + Chlorpheniramine).
Nếu bạn đang uống thuốc combo, KHÔNG uống thêm paracetamol đơn chất (Tylenol, Panadol, Hapacol...) vì nguy cơ tổn thương gan nghiêm trọng.
Đọc kỹ nhãn tất cả thuốc, kiểm tra thành phần trước khi dùng.
Tại sao không được tự ý uống kháng sinh khi bị cảm?
Kháng sinh chỉ diệt vi khuẩn, không diệt virus gây cảm lạnh.
Nghiên cứu cho thấy kháng sinh không rút ngắn thời gian bệnh, nhưng gây tác dụng phụ (tiêu chảy, buồn nôn) ở 10% người dùng.
Lạm dụng kháng sinh làm vi khuẩn kháng thuốc, nguy hiểm cho cộng đồng.
Chỉ dùng khi bác sĩ chỉ định nếu có biến chứng nhiễm khuẩn (viêm xoang, viêm tai giữa, viêm phổi).
Thuốc trị cảm lạnh cho người lớn/trẻ em/bà bầu khác nhau:
Trẻ em:
6 tuổi: KHÔNG dùng thuốc ho/cảm tổng hợp OTC; chỉ dùng paracetamol/ibuprofen giảm sốt theo chỉ định.
Không dùng aspirin cho trẻ 18 tuổi.
Bà bầu:
Bà bầu bị cảm lạnh thì nên uống thuốc gì?
Ưu tiên các biện pháp không dùng thuốc (nghỉ ngơi, uống nước ấm, xông hơi, nước muối sinh lý).
Nếu cần thiết: Paracetamol liều thấp được coi là an toàn nhất.
Tuyệt đối hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ thuốc nào.
Người bệnh nền:
Gan/thận: Thận trọng paracetamol, ibuprofen.
Tim/tăng huyết áp: Tránh pseudoephedrine, phenylephrine.
Hen/COPD: Thận trọng aspirin, NSAID.
Aspirin ở trẻ em bị cảm lạnh/cúm có thể gây hội chứng Reye – bệnh não gan cấp nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao. Luôn chọn paracetamol hoặc ibuprofen thay thế.
Trẻ bị cảm lạnh nên ăn gì và làm gì để hỗ trợ phục hồi?
Ngủ đủ 7-9 giờ/đêm giúp hệ miễn dịch hoạt động tối ưu.
Tránh vận động mạnh, căng thẳng khi đang ốm.
Uống 2-3 lít nước/ngày (nước ấm, trà gừng, trà thảo mộc) giúp làm loãng đờm, giảm nghẹt mũi.
Oresol, nước dừa giúp bù điện giải nếu sốt nhiều.
Tránh rượu, caffeine (làm mất nước).
Trẻ bị cảm lạnh nên ăn gì:
Cháo, súp nóng: Dễ tiêu, cung cấp năng lượng, hơi nóng giúp giảm nghẹt mũi.
Trái cây giàu vitamin C: Cam, quýt, kiwi, ổi – vitamin C giảm 8-14% thời gian bệnh.
Mật ong, chanh, gừng: Làm dịu họng, kháng khuẩn (mật ong không cho trẻ 1 tuổi).
Rau xanh, protein: Tăng đề kháng, phục hồi nhanh.
Cảm lạnh: Do nhiều loại virus (rhinovirus), triệu chứng nhẹ (sổ mũi, hắt hơi, ho nhẹ), ít sốt, khởi phát từ từ, tự khỏi 7-10 ngày.
Cảm cúm: Do virus influenza, triệu chứng nặng (sốt cao 38,5-40°C, đau mỏi cơ dữ dội, mệt lả), khởi phát đột ngột, nguy hiểm hơn (có thể gây viêm phổi, nhập viện).
Khuyến nghị tuyệt đối hỏi ý kiến bác sĩ sản khoa trước khi dùng thuốc. Ưu tiên các biện pháp không dùng thuốc:
Nghỉ ngơi, uống nhiều nước ấm.
Xông hơi, súc họng nước muối.
Nước muối sinh lý rửa mũi.
Nếu cần: Paracetamol liều thấp (500mg) được coi là an toàn nhất.
Kháng sinh chỉ diệt vi khuẩn, không diệt virus gây cảm lạnh. Dùng kháng sinh khi không cần:
Không giúp khỏi nhanh hơn.
Gây tác dụng phụ (tiêu chảy, buồn nôn).
Làm vi khuẩn kháng thuốc, nguy hiểm lâu dài.
Chỉ dùng khi bác sĩ chỉ định nếu có biến chứng nhiễm khuẩn thực sự.
Vitamin C giúp tăng đề kháng, có thể rút ngắn thời gian bệnh:
Uống vitamin C đều đặn (1-2g/ngày) trước khi bị cảm giúp giảm 8% thời gian bệnh ở người lớn, 14% ở trẻ em.
Ở vận động viên/người lao động nặng, vitamin C giảm 50% nguy cơ mắc cảm.
Uống sau khi đã khởi phát triệu chứng hiệu quả không rõ ràng; một số nghiên cứu cho thấy liều 8g ngay khi khởi phát có thể có ích.
Không phải "thuốc tiên"; uống liều quá cao (>2g/ngày) có thể gây tiêu chảy, sỏi thận.
Siro ho Thiên Môn Bổ Phổi Premium Titafa là thực phẩm bảo vệ sức khỏe dạng siro với công thức độc đáo kết hợp AP-Bio (chiết xuất Xuyên Tâm Liên tỉ lệ 14:1) – hoạt chất có bằng chứng lâm sàng về tác dụng hỗ trợ kháng viêm, kháng khuẩn đường hô hấp, cùng chiết xuất Lá Thường Xuân nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ giàu saponin giúp long đờm, giãn phế quản.
Sản phẩm kết hợp 11 loại thảo dược thiên nhiên quý hiếm: húng chanh, thiên môn đông, mạch môn đông, kinh giới, bách bộ, tang bạch bì, lá hen, trần bì, bình vôi, gừng. Công thức này giúp hỗ trợ bổ phổi, giảm ho (ho khan và ho có đờm), giảm đờm, giảm đau rát họng, giảm khàn tiếng do viêm họng, viêm phế quản.
Đối tượng sử dụng: Trẻ em từ 6 tuổi trở lên và người lớn có các triệu chứng ho, đờm, rát họng, khàn tiếng do cảm lạnh, viêm họng, viêm phế quản nhẹ.
Cách dùng:
Trẻ 6-14 tuổi: 20ml/lần x 2 lần/ngày
Từ 14 tuổi trở lên: 20ml/lần x 3 lần/ngày
Uống sau bữa ăn, lắc đều trước khi dùng.
Lưu ý quan trọng: Thiên Môn Bổ Phổi Premium là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh. Sản phẩm không dùng cho phụ nữ có thai vì chứa Xuyên Tâm Liên có thể gây co thắt tử cung.
Cảm lạnh uống thuốc gì? Tùy triệu chứng: paracetamol/ibuprofen hạ sốt, decongestant giảm nghẹt mũi, antihistamine giảm hắt hơi, dextromethorphan giảm ho khan, guaifenesin/long đờm cho ho có đờm. Không tự ý dùng kháng sinh vì cảm lạnh do virus. Ưu tiên nghỉ ngơi, uống nhiều nước, dinh dưỡng hợp lý; nếu triệu chứng nặng, kéo dài >10 ngày, sốt cao, khó thở, cần đi khám ngay.
Sản phẩm Thiên Môn Bổ Phổi Premium có thể mua tại các nhà thuốc, quầy thuốc trên toàn quốc hoặc đặt hàng trực tuyến tại website titafa, hotline tư vấn 1900 2163
Cảm lạnh uống thuốc gì? Tùy triệu chứng: paracetamol/ibuprofen hạ sốt, decongestant giảm nghẹt mũi, antihistamine giảm hắt hơi, dextromethorphan giảm ho khan, guaifenesin/long đờm cho ho có đờm. Không tự ý...
Khi bị cảm lạnh với các triệu chứng ho, sổ mũi, nhức đầu, gai rét, người Việt thường nghĩ ngay đến việc ăn cháo ấm để "giải cảm".
Khi trẻ bị cảm lạnh với các triệu chứng ho, sổ mũi, sốt nhẹ, nhiều phụ huynh lo lắng không biết nên cho con ăn gì để nhanh khỏi và có nên kiêng khem gì không.
Nhiều người thắc mắc trẻ bị ho có ăn được tôm không? Nhưng quan trọng là phụ huynh cần biết cách lựa chọn, sơ chế sạch vỏ và chế biến phù hợp để bảo vệ sức khỏe con.
Trứng gà là thực phẩm quen thuộc, bổ dưỡng và dễ chế biến.
