- Tư vấn sản phẩm: 1900 2163
Nhưng mật ong có chữa được cảm lạnh không? Và trẻ bị cảm lạnh uống mật ong được không? Bài viết này sẽ giải đáp dựa trên bằng chứng khoa học hiện đại.
Cảm lạnh là bệnh nhiễm virus đường hô hấp trên phổ biến, gây ho, sổ mũi, đau họng, nhức đầu và mệt mỏi. Phần lớn trường hợp tự khỏi sau 7-10 ngày; điều trị chủ yếu là hỗ trợ giảm triệu chứng, không có thuốc diệt virus cảm lạnh thông thường.
Mật ong được sử dụng rộng rãi vì:
Chứa chất chống oxy hóa: Polyphenols, flavonoids giúp bảo vệ tế bào, tăng miễn dịch.
Có tính kháng khuẩn, kháng viêm: Hydrogen peroxide tự nhiên, bee defensin-1 giúp ức chế vi khuẩn, giảm viêm họng.
Dân gian tin dùng: Dùng để giảm ho, dịu họng, bổ sung năng lượng khi ốm.
Tổng quan Cochrane 2018 và các nghiên cứu gần đây cho thấy:
Mật ong giảm tần suất và mức độ ho tốt hơn placebo (giả dược) và không điều trị ở trẻ >1 tuổi.
Cải thiện giấc ngủ: Giảm ho đêm, giúp trẻ và phụ huynh ngủ ngon hơn.
So với thuốc ho OTC: Một số nghiên cứu cho thấy mật ong có hiệu quả tương đương hoặc tốt hơn diphenhydramine, dextromethorphan (thuốc ho phổ biến).
Không phải "thuốc chữa": Mật ong giảm triệu chứng nhưng không diệt virus, không rút ngắn thời gian bệnh.
Mật ong bao phủ niêm mạc họng, tạo lớp màng bảo vệ, giảm kích ứng và phản xạ ho. Theo nghiên cứu, mật ong trị ho cho trẻ có tốt không? Câu trả lời là có – mật ong có thể giảm ho tốt hơn một số thuốc ho không kê toa ở trẻ >1 tuổi.
Kháng khuẩn: Hydrogen peroxide, pH thấp, nồng độ đường cao giúp ức chế vi khuẩn.
Chống oxy hóa: Polyphenols, flavonoids giảm stress oxy hóa, hỗ trợ miễn dịch tại niêm mạc họng.
Kháng virus nhẹ: Một số nghiên cứu cho thấy mật ong có thể ức chế một số virus, nhưng bằng chứng về virus cảm lạnh còn hạn chế.
Đường tự nhiên (fructose, glucose) trong mật ong cung cấp năng lượng nhanh, giúp giảm kiệt sức khi bị cảm lạnh, ăn uống kém.
Đây là cách pha mật ong trị cảm lạnh phổ biến nhất:
Nguyên liệu:
1-2 thìa canh mật ong
Nước cốt 1/2 quả chanh
2-3 lát gừng tươi giả hoặc đập dập
Cách làm: Trộn mật ong với nước cốt chanh tỉ lệ 1:1, thêm gừng, pha với 200ml nước ấm (không quá nóng, khoảng 40-50°C).
Cách dùng: Uống từng ngụm nhỏ, giữ lâu trong miệng trước khi nuốt để dịu họng; uống 2-3 lần/ngày.
Hiệu quả: Giảm đau họng, ho, nghẹt mũi; gừng giúp ấm cơ thể, chanh cung cấp vitamin C.
Món này trong chữa cảm lạnh bằng mật ong theo Đông y rất được ưa chuộng:
Cách làm:
3-5 quả quất rửa sạch, thái lát ngang
Cho vào bát, trộn với 2-3 thìa mật ong
Hấp cách thủy 15-20 phút
Cách dùng: Uống nước và ăn cả quất; 2-3 lần/ngày.
Hiệu quả: Giảm ho, cảm cúm, sổ mũi; quất giàu vitamin C, mật ong dịu họng.
Trị ho cảm cúm bằng mật ong kết hợp gừng rất hiệu quả với người cảm lạnh:
Cách làm:
1-2 thìa mật ong + 3-4 lát gừng tươi
Pha với nước ấm hoặc hãm gừng như trà, để nguội vừa ấm rồi thêm mật ong
Cách dùng: Uống ấm, từng ngụm nhỏ, 2-3 lần/ngày.
Hiệu quả: Ấm cơ thể, giảm cảm lạnh kèm ho, buồn nôn, lạnh run; gừng có tác dụng kháng viêm, giảm buồn nôn.
Đây là phương pháp dân gian được chia sẻ rộng rãi:
Cách làm:
1 củ hành tây cắt lát mỏng
Cho vào hộp thủy tinh, đổ mật ong ngập hành
Ngâm qua đêm (6-8 giờ)
Cách dùng: Ăn hành hoặc uống dịch ngâm, 1-2 thìa/lần, 3-4 lần/ngày.
Hiệu quả: Hỗ trợ giảm ho, đau họng; hành tây chứa quercetin (chống oxy hóa) và hợp chất lưu huỳnh có tác dụng kháng khuẩn.
Cách làm:
1 thìa canh mật ong + 1/2 thìa cà phê bột quế
Hoặc: pha trà quế (1 thanh quế + nước sôi), để nguội vừa ấm, thêm mật ong
Cách dùng: Uống ấm, 2 lần/ngày (sáng và tối).
Hiệu quả: Giảm ho, đau họng, giữ ấm cơ thể; quế có tính ấm, kháng khuẩn.
Đây là cách đơn giản cho uống mật ong khi bị cảm cúm để phòng ngừa và giảm nhẹ triệu chứng:
Cách làm: 1 thìa mật ong + 1/2 quả chanh + 200ml nước ấm.
Cách dùng: Uống buổi sáng sớm (bụng đói) hoặc trước ngủ.
Hiệu quả: Làm dịu họng, giữ ấm, tăng miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa.
Liều: 1-2 thìa canh (15-30ml)/lần, 2-3 lần/ngày.
Cách dùng: Pha với nước ấm, trà thảo dược hoặc dùng trực tiếp.
Lưu ý: Người tiểu đường, béo phì cần cân nhắc vì mật ong chứa đường.
Liều mật ong cho trẻ bị ho cảm lạnh theo khuyến cáo:
Trẻ 1-5 tuổi: 1/2 thìa cà phê (2,5ml)/lần.
Trẻ >5 tuổi: 1 thìa cà phê (5ml)/lần.
Số lần: 2-3 lần/ngày, có thể cho trước khi ngủ để giảm ho đêm.
Cách dùng: pha với nước ấm, không cho dùng trực tiếp vì có thể làm tăng nguy cơ sâu răng; theo dõi tiêu hóa (nếu tiêu chảy, giảm liều).
Trẻ bị cảm lạnh uống mật ong được không nếu dưới 1 tuổi? TUYỆT ĐỐI KHÔNG:
Nguy cơ ngộ độc botulinum: Mật ong có thể chứa bào tử Clostridium botulinum; ở trẻ 1 tuổi, hệ tiêu hóa chưa trưởng thành, bào tử có thể nảy mầm trong ruột, sản xuất độc tố gây tê liệt cơ, khó thở, nguy hiểm tính mạng.
Khuyến cáo quốc tế: Các tổ chức y tế (WHO, AAP, CDC) và trong nước đều chống chỉ định mật ong cho trẻ 12 tháng.
Đái tháo đường: Mật ong chứa đường (80% fructose + glucose), có thể làm tăng đường huyết; cần hỏi bác sĩ, có thể dùng liều rất hạn chế hoặc thay bằng súc miệng nước muối ấm.
Béo phì: Hạn chế vì calo cao (64 kcal/thìa canh).
Sâu răng: Nên súc miệng bằng nước sau khi dùng mật ong, không cho trẻ ngậm mật ong lâu trong miệng.
Một số người có thể dị ứng với mật ong, đặc biệt nếu dị ứng phấn hoa:
Triệu chứng: Nổi mẩn, ngứa, sưng môi/lưỡi, khó thở, phản vệ.
Cần tránh hoặc thử liều rất nhỏ dưới giám sát; nếu có phản ứng, ngừng ngay và đi khám.
Nhiệt độ: Pha mật ong với nước vừa ấm (40-50°C), không dùng nước sôi vì có thể phá hủy enzyme, chất chống oxy hóa và tạo ra hợp chất HMF (hydroxymethylfurfural) không mong muốn khi gia nhiệt quá cao.
Bảo quản: Mật ong có thể để ở nhiệt độ phòng, nơi khô ráo, tránh ánh sáng trực tiếp; không cần tủ lạnh.
Mật ong chỉ hỗ trợ giảm triệu chứng, không chữa bệnh. Cần đi khám nếu:
Sốt cao >38,5°C kéo dài >48-72 giờ
Khó thở, thở nhanh, tím môi
Đau ngực, ho nhiều đờm xanh/vàng/có máu
Đau đầu nặng, lừ đừ, nôn ói nhiều
Triệu chứng không giảm sau 7-10 ngày.
Có thể cần thuốc kháng virus (như oseltamivir với cúm) hoặc kháng sinh (nếu nhiễm khuẩn kèm theo) theo chỉ định bác sĩ.
Để mau khỏi cảm lạnh, cần:
Nghỉ ngơi đủ: 7-9 giờ/đêm.
Uống nhiều nước ấm: 2-2,5 lít/ngày (nước lọc, trà thảo dược, canh loãng).
Vệ sinh mũi họng: Súc miệng, rửa mũi bằng nước muối sinh lý.
Giữ ấm cơ thể: Mặc đủ ấm, tránh gió lạnh.
Thuốc giảm đau hạ sốt: Paracetamol, ibuprofen nếu cần, theo chỉ định.
Không. Mật ong giúp giảm ho, dịu họng, dễ chịu hơn nhưng không diệt được virus cảm lạnh. Đa số cảm lạnh tự khỏi sau 7-10 ngày; mật ong chỉ là biện pháp hỗ trợ giảm triệu chứng, không rút ngắn thời gian bệnh.
Trên 12 tháng (1 tuổi). Trẻ dưới 1 tuổi tuyệt đối không dùng mật ong vì nguy cơ ngộ độc botulinum – bệnh nghiêm trọng có thể gây tê liệt cơ và tử vong.
Trẻ em (>1 tuổi): 1/2 - 1 thìa cà phê/lần, 2-3 lần/ngày.
Người lớn: 1-2 thìa canh/lần, 2-3 lần/ngày.
Tránh lạm dụng, đặc biệt ở người cần hạn chế đường (tiểu đường, béo phì).
Với ho cấp nhẹ do cảm lạnh, mật ong có thể giảm ho hiệu quả ở một số trường hợp. Tuy nhiên, nếu ho kéo dài >3-5 ngày, kèm triệu chứng nặng (sốt cao, khó thở, ho ra máu), không nên tự điều trị bằng mật ong mà phải đi khám để loại trừ viêm phổi, lao, hen, COVID-19 hoặc bệnh lý nghiêm trọng khác.
Thiên Môn Bổ Phổi Premium Titafa cho người lớn là thực phẩm bảo vệ sức khỏe dạng siro thảo dược, công thức nổi bật với AP-Bio (chiết xuất Xuyên Tâm Liên chuẩn hóa 14:1 – hoạt chất có bằng chứng lâm sàng về tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn đường hô hấp) và chiết xuất Lá Thường Xuân nhập khẩu Thổ Nhĩ Kỳ (giàu saponin giúp long đờm, giãn phế quản), kết hợp các thảo dược truyền thống như húng chanh, thiên môn đông, mạch môn, bách bộ, tang bạch bì và gừng.
Đối tượng sử dụng: Người lớn và trẻ em từ 6 tuổi trở lên có các triệu chứng ho, đờm, khản tiếng, rát họng do cảm lạnh, cảm cúm, viêm họng, viêm phế quản nhẹ; người cần bổ phổi, tăng đề kháng sau ốm.
Cách dùng:
Trẻ 6-14 tuổi: Uống 20ml/lần, ngày 2 lần (tổng 40ml/ngày).
Người ≥14 tuổi và người lớn: Uống 20ml/lần, ngày 3 lần (tổng 60ml/ngày).
Uống sau bữa ăn, lắc đều trước khi dùng.
Liệu trình: Ho nhẹ, ho gió: 5-7 ngày; viêm phế quản, viêm họng: 7-10 ngày hoặc theo hướng dẫn bác sĩ.
Lưu ý: Đây là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh.
Mật ong là phương thuốc dân gian an toàn và có bằng chứng khoa học hỗ trợ giảm ho, dịu họng cho người lớn và trẻ >1 tuổi khi bị cảm lạnh. Tuy nhiên, mật ong không "chữa khỏi" cảm lạnh mà chỉ giảm triệu chứng; cần kết hợp nghỉ ngơi, uống nước đủ và đi khám khi có dấu hiệu nặng. Tuyệt đối không cho trẻ 1 tuổi uống mật ong vì nguy cơ ngộ độc botulinum.
Sản phẩm Thiên Môn Bổ Phổi Premium có thể mua tại nhà thuốc, quầy thuốc toàn quốc hoặc đặt hàng trực tuyến tại website Titafa, hotline 1900 2163
Khi trẻ bị cảm lạnh nên ăn gì, nhiều phụ huynh Việt nghĩ ngay đến mật ong – phương thuốc dân gian truyền thống được tin dùng từ lâu đời.
Trẻ cảm lạnh uống thuốc gì? Ưu tiên paracetamol (10-15mg/kg) khi sốt cao, nước muối sinh lý nhỏ mũi, nhiều nước ấm, nghỉ ngơi. KHÔNG dùng thuốc ho/cảm OTC cho trẻ
Cảm lạnh uống thuốc gì? Tùy triệu chứng: paracetamol/ibuprofen hạ sốt, decongestant giảm nghẹt mũi, antihistamine giảm hắt hơi, dextromethorphan giảm ho khan, guaifenesin/long đờm cho ho có đờm. Không tự ý...
Khi bị cảm lạnh với các triệu chứng ho, sổ mũi, nhức đầu, gai rét, người Việt thường nghĩ ngay đến việc ăn cháo ấm để "giải cảm".
Khi trẻ bị cảm lạnh với các triệu chứng ho, sổ mũi, sốt nhẹ, nhiều phụ huynh lo lắng không biết nên cho con ăn gì để nhanh khỏi và có nên kiêng khem gì không.
