Thông tin sức khỏe

Ngứa Cổ Họng Ho Về Đêm Là Bệnh Gì?

Ngứa cổ họng ho về đêm là bệnh gì phổ biến nhất? Đó chính là hiện tượng chảy dịch mũi sau - nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng này. Dịch nhầy từ mũi và xoang chảy xuống mặt sau của cổ họng thay vì ra ngoài qua mũi.

Bạn có thường xuyên bị thức giấc giữa đêm vì cảm giác ngứa ho cổ họng về đêm khó chịu? Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ mà còn gây mệt mỏi, giảm sức đề kháng và ảnh hưởng tiêu cực đến công việc, học tập. Đây là một vấn đề sức khỏe phổ biến mà nhiều người gặp phải, đặc biệt trong thời tiết giao mùa hoặc khi sống trong môi trường ô nhiễm. Hiểu rõ nguyên nhân và cách khắc phục sẽ giúp bạn có được những giấc ngủ ngon và bảo vệ sức khỏe hô hấp hiệu quả.

Ngứa Cổ Họng Ho Về Đêm Là Bệnh Gì?

Ngứa Cổ Họng Ho Về Đêm Là Bệnh Gì?

Trước khi tìm hiểu các nguyên nhân cụ thể, chúng ta cần hiểu tại sao triệu chứng ngứa họng và ho lại trở nên nặng nề hơn vào ban đêm. Đây không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên mà có những căn cứ sinh lý rõ ràng:

Tư Thế Nằm Tạo Điều Kiện Thuận Lợi

Khi nằm ngửa, dịch nhầy từ mũi, xoang (hiện tượng chảy dịch mũi sau) hoặc axit từ dạ dày (trào ngược) sẽ dễ dàng chảy xuống và đọng lại ở cổ họng, gây kích ứng liên tục. Trọng lực không còn hỗ trợ việc dẫn lưu các chất này ra khỏi cổ họng như khi chúng ta đứng hoặc ngồi.

Không Khí Khô Trong Phòng Ngủ

Không khí trong phòng ngủ, đặc biệt là phòng có điều hòa không khí hoặc máy sưởi, thường khô hơn nhiều so với môi trường ban ngày. Độ ẩm thấp làm khô niêm mạc họng, tăng cảm giác ngứa và kích thích phản xạ ho.

Tiếp Xúc Với Dị Nguyên Trong Phòng Ngủ

Nệm, gối, chăn màn là nơi trú ngụ lý tưởng của mạt bụi nhà, nấm mốc, vi khuẩn - những tác nhân gây dị ứng hàng đầu. Khi nằm trên giường, chúng ta tiếp xúc trực tiếp và lâu dài với các dị nguyên này.

Nồng Độ Cortisol Giảm Về Đêm

Cortisol - hormone chống viêm tự nhiên của cơ thể - có nồng độ giảm xuống mức thấp nhất vào ban đêm (khoảng 2-4 giờ sáng). Điều này làm cho các phản ứng viêm và triệu chứng ho, ngứa họng trở nên rõ rệt và khó chịu hơn.

7 Nguyên Nhân Gây Ra Tình Trạng Ngứa Cổ Họng Ho Về Đêm

1. Chảy Dịch Mũi Sau (Postnasal Drip)

Ngứa cổ họng ho về đêm là bệnh gì phổ biến nhất? Đó chính là hiện tượng chảy dịch mũi sau - nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng này. Dịch nhầy từ mũi và xoang chảy xuống mặt sau của cổ họng thay vì ra ngoài qua mũi.

Cơ chế hoạt động:

  • Các tuyến niêm mạc mũi và xoang sản xuất khoảng 1-2 lít dịch nhầy mỗi ngày

  • Bình thường, dịch này được nuốt xuống dạ dày mà không để ý

  • Khi bị viêm, dịch trở nên đặc hơn và nhiều hơn, gây kích ứng cổ họng

Dấu hiệu nhận biết:

  • Cảm giác vướng víu liên tục ở cổ họng

  • Muốn hắng giọng thường xuyên, đặc biệt vào buổi sáng

  • Có thể kèm theo nghẹt mũi, sổ mũi

  • Ho tăng khi nằm xuống hoặc thay đổi tư thế

  • Hơi thở có mùi do vi khuẩn tích tụ

Nguyên nhân gây chảy dịch mũi sau:

  • Viêm mũi dị ứng

  • Viêm xoang cấp hoặc mãn tính

  • Cảm lạnh, cúm

  • Sử dụng thuốc xịt mũi quá liều

2. Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản (GERD)

Ngứa họng ho về đêm do trào ngược dạ dày là nguyên nhân thứ hai phổ biến. Axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản và cổ họng, đặc biệt nghiêm trọng khi nằm do trọng lực không còn ngăn cản.

Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản

Cơ chế bệnh sinh:

  • Cơ thắt thực quản dưới bị yếu hoặc giãn bất thường

  • Áp lực trong dạ dày tăng do ăn no, béo phì, mang thai

  • Khi nằm, axit dễ dàng trào ngược lên trên

Dấu hiệu nhận biết đặc trưng:

  • Ợ nóng, ợ chua sau bữa ăn hoặc khi nằm xuống

  • Vị đắng, chua trong miệng, đặc biệt vào buổi sáng

  • Đau ngực sau xương ức (có thể nhầm với đau tim)

  • Ho khan dai dẳng không có đờm, thường xảy ra sau khi ăn

  • Khản tiếng vào buổi sáng

  • Cảm giác có vật lạ trong cổ họng

Yếu tố nguy cơ:

  • Ăn nhiều thức ăn cay, chua, béo

  • Uống nhiều cà phê, rượu bia

  • Hút thuốc lá

  • Béo phì, mang thai

  • Ăn no trước khi đi ngủ

3. Hen Suyễn (Asthma), Đặc Biệt Là Dạng Ho (Cough-Variant Asthma)

Ho về đêm ở người lớn có thể là dấu hiệu của hen suyễn, đặc biệt là hen suyễn dạng ho - một biến thể của hen suyễn chỉ có triệu chứng ho mà không có khò khè.

Cơ chế bệnh lý:

  • Đường thở bị viêm mãn tính và nhạy cảm quá mức

  • Cơ trơn quanh phế quản co thắt khi tiếp xúc với tác nhân kích thích

  • Niêm mạc phế quản sưng và tiết nhiều đờm

Dấu hiệu nhận biết:

  • Ho khan, dai dẳng không có đờm hoặc rất ít đờm

  • Ho tăng vào ban đêm và sáng sớm

  • Có thể kèm theo khò khè, khó thở (nhưng không phải lúc nào cũng có)

  • Cảm giác nặng ngực, tức ngực

  • Ho khi tiếp xúc với không khí lạnh, khói, mùi mạnh

  • Ho sau khi vận động hoặc cười to

Tác nhân kích hoạt hen suyễn:

  • Dị nguyên: mạt bụi, phấn hoa, lông động vật

  • Kích thích phi dị ứng: khói thuốc, không khí lạnh, stress

  • Nhiễm trùng đường hô hấp

  • Một số loại thuốc (aspirin, beta-blocker)

4. Dị Ứng (Allergies)

Phản ứng dị ứng với các tác nhân trong môi trường là nguyên nhân quan trọng gây ngứa họng và ho về đêm, đặc biệt ở những người có cơ địa dị ứng.

Các dị nguyên phổ biến trong phòng ngủ:

  • Mạt bụi nhà (house dust mites): sống trong nệm, gối, chăn

  • Nấm mốc: phát triển trong môi trường ẩm ướt

  • Lông động vật: từ thú cưng hoặc dính trên quần áo

  • Phấn hoa: bay vào phòng qua cửa sổ

Dấu hiệu nhận biết dị ứng:

  • Ngứa họng kèm theo ngứa mắt, ngứa mũi

  • Hắt hơi liên tiếp, đặc biệt vào buổi sáng

  • Chảy nước mắt, đỏ mắt

  • Sổ mũi với dịch trong suốt

  • Triệu chứng có tính thời vụ (tăng vào mùa nào đó)

  • Cải thiện khi ra khỏi môi trường có dị nguyên

5. Viêm Họng, Viêm Amidan (Cấp hoặc Mãn Tính)

Tình trạng viêm nhiễm tại họng và amidan có thể gây ngứa, khô họng và ho, đặc biệt vào ban đêm khi miệng khô do thở bằng miệng.

Viêm Họng, Viêm Amidan

Phân loại viêm họng:

  • Viêm họng cấp: do virus (80%) hoặc vi khuẩn (20%)

  • Viêm họng mãn tính: kéo dài trên 3 tháng

Dấu hiệu nhận biết viêm họng:

  • Cổ họng khô, rát, đau khi nuốt

  • Họng đỏ, sưng khi soi

  • Ho khô hoặc có ít đờm

  • Có thể có sốt, mệt mỏi (trong giai đoạn cấp)

  • Hơi thở có mùi do nhiễm khuẩn

  • Sưng hạch cổ ở một số trường hợp

Viêm amidan đặc trưng:

  • Đau họng dữ dội khi nuốt

  • Amidan sưng to, đỏ, có thể có mủ trắng/vàng

  • Khó nuốt thức ăn rắn

  • Sốt cao (trong viêm amidan cấp)

6. Không Khí Khô hoặc Ô Nhiễm

Môi trường không phù hợp trong phòng ngủ là nguyên nhân dễ khắc phục nhất nhưng cũng rất phổ biến.

Các yếu tố môi trường gây hại:

  • Điều hòa không khí: làm giảm độ ẩm xuống dưới 30%

  • Máy sưởi: tạo ra không khí khô và nóng

  • Khói thuốc lá: kích ứng trực tiếp niêm mạc hô hấp

  • Bụi mịn PM2.5: từ ô nhiễm không khí ngoài trời

  • Hóa chất: từ nước hoa phòng, chất tẩy rửa

Dấu hiệu do yếu tố môi trường:

  • Triệu chứng cải thiện khi ra khỏi môi trường đó

  • Ho và ngứa họng chỉ xuất hiện ở một địa điểm cụ thể

  • Kèm theo khô mũi, khô da

  • Không có dấu hiệu nhiễm trùng (không sốt, không mệt mỏi)

7. Tác Dụng Phụ Của Một Số Loại Thuốc

Ho khan về đêm không sốt có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc, phổ biến nhất là thuốc hạ huyết áp nhóm ức chế men chuyển (ACE inhibitors).

Các loại thuốc có thể gây ho:

  • ACE inhibitors: enalapril, lisinopril, captopril

  • Một số thuốc tim mạch khác

  • Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) ở người nhạy cảm

Đặc điểm ho do thuốc:

  • Ho khan, không có đờm

  • Xuất hiện sau khi bắt đầu dùng thuốc vài tuần đến vài tháng

  • Không kèm theo triệu chứng khác của cảm lạnh hay dị ứng

  • Ho dai dẳng, không đáp ứng với thuốc ho thông thường

  • Giảm hoặc hết khi ngừng thuốc

Các Biện Pháp Giảm Ngứa Họng và Ho Về Đêm Tại Nhà

Tạo Môi Trường Ngủ Lý Tưởng

Cách trị ngứa họng ho về đêm tại nhà bắt đầu từ việc tối ưu hóa môi trường ngủ:

Kê cao gối:

  • Nâng đầu giường lên 15-20cm hoặc sử dụng 2-3 gối

  • Giúp giảm chảy dịch mũi sau và ngăn trào ngược axit từ dạ dày

  • Tư thế nằm nghiêng cũng có thể giúp ích

Các Biện Pháp Giảm Ngứa Họng và Ho Về Đêm Tại Nhà

Sử dụng máy tạo độ ẩm:

  • Duy trì độ ẩm 40-50% trong phòng ngủ

  • Làm sạch máy tạo ẩm thường xuyên để tránh nấm mốc

  • Có thể đặt chậu nước gần giường nếu không có máy

Vệ sinh phòng ngủ sạch sẽ:

  • Giặt chăn ga gối ít nhất 1 tuần/lần bằng nước nóng trên 60°C

  • Hút bụi nệm và khu vực xung quanh giường

  • Sử dụng vỏ gối, vỏ nệm chống mạt bụi

  • Tránh thảm trải sàn trong phòng ngủ

Các Biện Pháp Làm Dịu Cổ Họng Trước Khi Ngủ

Uống trà thảo dược ấm:

  • Trà gừng mật ong: chống viêm và kháng khuẩn

  • Trà cam thảo: làm dịu niêm mạc họng

  • Trà bạc hà: tạo cảm giác mát, thông thoáng

  • Uống 30 phút trước khi ngủ, nhiệt độ vừa ấm

Súc họng nước muối ấm:

  • Pha 1/2 thìa cà phê muối với 250ml nước ấm

  • Súc 30-60 giây rồi nhổ ra

  • Thực hiện 2-3 lần trước khi đi ngủ

Ngậm viên ngậm hoặc mật ong:

  • Viên ngậm thảo dược không đường

  • 1 thìa cà phê mật ong nguyên chất (không dùng cho trẻ dưới 1 tuổi)

  • Giúp bao phủ và làm dịu niêm mạc họng

Thay Đổi Lối Sống và Chế Độ Ăn

Điều chỉnh chế độ ăn uống:

  • Tránh ăn no trong vòng 2-3 giờ trước khi đi ngủ

  • Hạn chế thức ăn cay, chua, béo nếu có trào ngược

  • Uống đủ 2-2.5 lít nước/ngày để duy trì độ ẩm cho niêm mạc

  • Tránh rượu bia, cà phê trước khi ngủ

Loại bỏ các yếu tố kích thích:

  • Không hút thuốc và tránh khói thuốc thụ động

  • Hạn chế sử dụng nước hoa hoặc chất thơm mạnh trong phòng ngủ

  • Đóng cửa sổ vào những ngày có ô nhiễm không khí cao

Quản lý stress:

  • Thực hành thư giãn trước khi ngủ

  • Tập yoga hoặc thiền để giảm căng thẳng

  • Duy trì giấc ngủ đủ 7-8 tiếng/đêm

Hỗ Trợ Bổ Phổi Khỏe Giảm Ho Nhanh Với Thiên Môn Bổ Phổi Premium

Để hỗ trợ điều trị ngứa ho cổ họng về đêm hiệu quả, bên cạnh các biện pháp tự nhiên, Thiên Môn Bổ Phổi Premium là sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe được nhiều gia đình tin tưởng lựa chọn.

Hỗ Trợ Bổ Phổi Khỏe Giảm Ho Nhanh Với Thiên Môn Bổ Phổi Premium

Sản phẩm được bào chế từ 100% thảo dược tự nhiên, kết hợp tinh hoa y học cổ truyền với công nghệ hiện đại. Với thành phần chính là AP-Bio (chiết xuất Xuyên Tâm Liên) tỉ lệ 14/1 và chiết xuất Lá Thường Xuân nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ, sản phẩm giúp hỗ trợ bổ phổi, giảm ho, giảm đờm và làm dịu cổ họng hiệu quả.

Đặc biệt, Thiên Môn Bổ Phổi Premium chứa các thảo dược quý như Mạch Môn Đông, Thiên Môn Đông, Bách Bộ, Tang Bạch Bì - những vị thuốc được y học cổ truyền sử dụng từ lâu để nhuận phế, thanh nhiệt, long đờm. Sản phẩm đặc biệt phù hợp với những ai bị ho về đêm, ngứa họng do viêm họng, viêm phế quản hoặc do môi trường khô hanh.

Cách sử dụng: Trẻ từ 6-14 tuổi uống 20ml/lần, ngày 2 lần; trẻ trên 14 tuổi và người lớn uống 20ml/lần, ngày 3 lần. Nên uống vào buổi tối trước khi đi ngủ 1-2 giờ để phát huy hiệu quả tốt nhất.

Kết hợp sử dụng Thiên Môn Bổ Phổi Premium cùng với việc cải thiện môi trường ngủ và áp dụng các biện pháp tự nhiên sẽ giúp bạn giảm đáng kể tình trạng ngứa ho về đêm, có được những giấc ngủ sâu và ngon giấc.

Lưu ý: Thực phẩm này không phải là thuốc và không thể thay thế thuốc trị bệnh. Nếu triệu chứng kéo dài quá 2 tuần hoặc có dấu hiệu nặng lên (sốt cao, khó thở, ho ra máu), bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng đúng phương pháp khắc phục sẽ giúp bạn kiểm soát tình trạng ngứa ho cổ họng về đêm hiệu quả. Titafa.com khuyên bạn hãy kiên trì thực hiện các biện pháp đã nêu và theo dõi sự thay đổi của cơ thể để có những điều chỉnh phù hợp nhất.